وبلاگ جعفر چگنی

بنامش ، بیادش و در پناهش

 شیوه های اخذ وصول مالیات در ایران

در کتب  و مقالات اقتصادی عمدتا  از مالیات  به عنوان  ابزار سیاست  مالی و اجرای  اهداف  اجتماعی ، اقتصادی  و مالی دولت ها یاد شده است . اما ، امروزه به نقش مالی و تامین  درامد های دولت را باید

 مهمترین ویژگی مالیات  به حساب اورد .

مالیات ، صرفنظر از جنبه های علمی و اثار اقتصادی و اجتماعی ان ، از جهت مطالبه و وصول به دو گروه مالیات های مستقیم و غیر مستقیم طبقه بندی  شده اند  که به موجب قوانین و مقررات  مالیاتی هر دوره  بنا به شرایط سهم هریک  در درامد دولت ها مشخص می شود . در برخی جوامع ، مالیات های مستقیم (شامل مالیات بر  درامد و ثروت ) ودر برخی دیگر  مالیات های غیر مستقیم ( شامل مالیات بر ارزش افزوده ،  بر  واردات و مصرف)  سهم بیشتری از درامدهای دولت را به خود اختصاص  داده است . در اغلب کشورها ی جهان این دو نوع مالیات تواما مورد استفاده قرار میگیرند . 

وظیفه جمع اوری و تحقق درامدهای   دولت ها عموما به عهده یک سازمان تخصصی  دولتی  (در ایران تا سال ۱۳۸۲  معاونت  درامدهای  مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی و از سال ۱۳۸۲  سازمان امور مالیاتی کشور عهده دار این وظیفه بوده اند ) 

محول شده است ：از جمله وظایف مهم سازمان امور مالیاتی  شناسایی  مودیان مالیاتی و تعیین و  تشخیص درامد مشمول مالیات و مطالبه مالیات  و وصول ان است  (ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم اصلاحیه ۱۳۹۴/۴/۳۱  ) .

روش های وصول مالیات اعم از مستقیم و غیر  مستقیم را در ایران می توان  به ترتیب زیر گروه بندی و خلاصه نمود

۱_ روش خود اظهاری و  پرداخت مالیات ：

این روش مبتنی  بر  تسلیم اظهارنامه  مالیاتی  به وسیله مودیان  در فرصت های  قانونی و پرداخت مالیات  متعلقه  در سر رسید های تعیین  شده  است . به عنوان مثال ،  مودیان مالیات بر ارث به موجب مواد   ۲۶ و ۲۸  قانون مالیات های مستقیم  اصلاحیه مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱ .

ماده ۲۶： وراث متوفی  ( منفردا یا مجتمعا ) یا ولی یا امین یا قیم یا نماینده قانونی انها  موظفند  به منظور کسر  هزینه های کفن و دفن  در حدود عرف و عادات و واجبات  مالی و عبادی در حدود قواعد شرعی و دیون محقق متوفی از ماترک موضوع ماده  (۱۷) این قانون ، ظرف  مدت یک سال  از تاریخ  فوت  متوفی اظهار نامه ای حاوی کلیه اقلام ماترک با  تعیین ارزش روز  زمان  فوت و تصریح  مطالبات  و بدهی ها  طبق فرم نمونه مخصوصی که از طرف سازمان امور مالیاتی  کشور  تهیه می شود  به انضمام  مدارک زیر  به اداره امور مالیاتی  صلاحیتدار تسلیم  نماید ： 

ماده ۲۸： مشمولین مالیات بر ارث  مکلفند  مالیات متعلق  را  بر اساس اظهار نامه تا سه ماه پس از انقضای مهلت تسلیم  اظهارنامه  به رسم علی الحساب پرداخت و رسید دریافت دارند . 

و صاحبان درامد  املاک  

به  موجب ماده ۸۰  موضوع این فصل  مکلفند  اظهار نامه مالیاتی  خودرا از طرف سازمان امور مالیاتی کشور  تهیه ودر دسترس  انها قرار  می گیرد  تنظیم ودر مورد حق واگذاری محل و نیز مودیان موضوع ماده  (۷۴) این قانون  تا سی روز پس از انجام  معامله ودر سایر  موارد تا  اخر تیر ماه سال بعد  به انضمام مدارک  مربوط به اداره امور مالیاتی  محل ملک تسلیم و مالیات متعلق را طبق مقررات پرداخت نمایند . 

و اشخاص حقوقی به موجب ماده ۱۱۰  قانون مالیات ها مکلف به تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات  متعلق هستند . 

ماده ۱۱۰ ： اشخاص حقوقی مکلف اند اظهار  نامه و تراز نامه و حساب سود و زیان متکی به دفاترو اسناد و مدارک  خودرا حداکثر  تا چهار ماه پس از  سال مالیاتی همراه با فهرست  هویت شرکا و سهامداران  و حسب مورد  میزان  سهم الشرکه با تعداد سهام و نشانی هر یک از انها  را به اداره امور مالیاتی  که محل  فعالیت اصلی شخص  حقوقی در ان واقع است تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند . پس از تسلیم  اولین فهرست مزبور ،  تسلیم فهرست تغییرات  در سنوات بعد  کافی خواهد بود . 

و اشخاص حقیقی ( مشاغل )

مودیان موضوع این فصل قانون مکلفند  اظهار نامه  مالیاتی مربوط  به فعالیت های شغلی  خودرا در یک سال  مالیاتی  برای هر محل جداگانه طبق نمونه ای که وسیله  سازمان  امور مالیاتی کشور  تهیه  خواهد شد  تنظیم و تا اخر  خردادماه  سال بعدبه اداره امور مالیاتی   محل شغل  خود تسلیم و مالیات  متعلق را به نرخ  ماده ۱۳۱  این قانون پرداخت نمایند .

مالیات بر ارزش افزوده 

به موجب  ماده ۲۱  مودیان مالیاتی مکلفند ، اظهار نامه  هر دوره مالیاتی را طبق نمونه و دستور العملی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می شود ، حداکثر  ظرف پانزده روز  از تاریخ انقضا هر دوره ، به ترتیب مقرر  تسلیم و مالیات  متعلق  به دوره را پس از کسر مالیات هایی که طبق مقررات این  قانون  پرداخت کرده اند  و قابل کسر  می باشد ، در مهلت مقرر   مذکور  به حسابی که توسط وزارت امور  اقتصادی  و دارایی  ( خزانه داری کل کشور )  تعیین و توسط  سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می گردد ، واریز نمایند . 

۲_ روش  وصول مالیات به وسیله ماموران سازمان مالیاتی  به عنوان جزیی از وظایف اصلی و قانونی انها ： 

طبق این روش وصول مالیات وظیفه اصلی سازمان مالیاتی است  و روش های دیگر با نقش پشتیبانی در این ماموریت  مورد استفاده  قرار می گیرند  ( مقررات ماده ۲۱۹  قانون مالیات  های مستقیم و  ایین نامه  های مربوط) .

ماده  ۲۱۹  شناسایی و تشخیص درامد مشمول مالیات ،  مطالبه  و وصول مالیات موضوع  این قانون  به سازمان امور مالیاتی کشور  محول میشود  که به موجب بند ( الف ) ماده ( ۵۹)   قانون برنامه  سوم  توسعه   اقتصادی  ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری  اسلامی   ایران ایجاد گردیده است .  

در این  روش  پس از صدور  برگ  تشخیص  مالیات و رسیدگی  به اعتراضات احتمالی  مودی و طی مراحل قانونی و قطعیت ان ، مودی با تمکین به مالیات نهایی و یا پیگیری  ماموران وجه ان را به حساب دولت واریز می کند . تر دیدی  نیست   که چنانچه  به طرق  یاد شده  دیگر قبل  مالیاتی  پرداخت شده باشد  به موجب مقررات مالیاتی قابل  کسر  خواهد بود .

3_ روش  پرداخت داوطلبانه

گاهی دولت ها بنا به شرایط  اضطراری  و با انگیزه های مختلف  مردم را مخیر  به پرداخت تمام یا قسمتی از بدهی مالیاتی  خود می کند   ( لایحه تادیه و تسویه مالیاتی بعد از پیروزی  انقلاب اسلامی  در سال ۵۸ ) .

 4-روش وصول مالیات  از طریق  تخفیف و بخشودگی  عمومی مالیاتی

در مقا  طعی  از زمان  دولت برای ترغیب مودیان  به پرداخت بدهی های مالیاتی معوق ، با  تصویب  اعطای  تخفیف یا بخشودگی  ( اعم از اصل و جرایم )  ضمن  دستیابی  به مطالبات  خود و تامین  منابع  مالی  پرونده های مالیاتی را مختومه اعلام  می کند .  ( مالیات های معوق عمدتا بعد از تغییر  و یا اصلاح  قوانین  ،  تحت عنوان   بقایای  مالیاتی  مورد بخشودگی  قرار  میگیرد  )  به عنوان مثال ، به موجب مفاد  ماده ۱۳۰  قانون مالیات  های مستقیم و تبصره ان حکم بخشودگی مالیات های معوق  صادر شده است . هم چنین در تبصره  ماده  ۱۷۴  قانون مالیات های مستقیم حکم مشابهی برای  مالیات های قبل از سال ۱۳۶۴  وجود دارد . 

ماده ۱۳۰ ：  بدهی های گذشته  موضوع مواد ۳ تا ۱۶ و تبصره ۳  ماده  (۵۹)  ماده(۱۲۹ )  قانون مالیات های مستقیم  مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۳  و اصلاحیه های بعدی ان قابل مطالبه و وصول نخواهد شد .

تبصره ： وزارت امور اقتصادی و دارایی  می تواند  بدهی مالیات هایی که سال تحصیل درامد مربوط یا تعلق انها حسب مورد قبل از سال ۱۳۸۱  باشد  را تا سقف  ده میلیون ریال  (۱۰/۰۰۰/۰۰۰ )  ریال برای هر مودی در نقاطی که مقتضی بداند کلا و جزتا مورد بخشودگی  قرار دهد . 

ماده ۱۷۴ ： مالیات بر درامد هایی که تاریخ تحصیل  درامد و سایر مالیات های مستقیم موضوع این قانون که سبب تعلق انها قبل از سال ۱۳۶۸  و بعد ازسال ۱۳۴۵   می باشد  به عنوان  بقایای  مالیاتی  تلقی و از نظر تعیین و تشخیص درامد  مشمول  مالیات و نرخ های مالیاتی و تکالیف مودیان  و مرور زمان  تابع احکام  قانونی و زمان تحصیل درامد و از لحاظ  رسیدگی و ترتیب تصفیه تابع مقررات این قانون خواهد بود . 

تبصره ۱_  مالیات هایی که سال تحصیل  درامد مربوط یا تعلق انها حسب مورد قبل از سال ۱۳۶۶  می باشد  و تا تاریخ تصویب   این قانون  پرداخت نشده باشد  قابل مطالبه نخواهد بود .

۵_ روش وصول مالیاتاز طریق مالیات های تکلیفی ：  

در  ادبیات مالیاتی  ، مودی  به معنی شخص اعم از حقیقی  یا حقوقی است که به دلایل مختلف از  جمله برخورداری از امکانات مالی  ( فعالیت یا درامد ، ثروت و دارایی ، مصرف و انجام هزینه ) به موجب قوانین مالیاتی مشمول پرداخت مالیات ( مالیات های مستقیم یا غیر مستقیم ) است . لیکن در مواردی اشخاص به لحاظ  ارتباط  اقتصادی و تعامل با مودیان و دسترسی  به اطلاعات ثروت و درامد ان ها به موجب قانون عهده دار تامین درامدهای  مالیاتی خواهند بود . به عنوان مثال ،  پرداخت کنندگان وجوه به مودیان مالیاتی ، خود در حکم مودی تلقی و موظف  به کسر بخشی از مالیات  متعلق و واریز  به حساب درامد مالیاتی می باشند .

عدم انجام وظیفه قانونی  یاد شده ، موجب اخذ  جرایم عدم کسر و عدم پرداخت  و نیز جریمه تاخیر و همچنین مسیولیت تضامنی متخلف در پرداخت  اصل مالیات خواهد بود . 

گفتنی است مالیات های تکلیفی به عنوان مالیات علی الحساب مودی محسوب و جنبه قطعیت ندارد  ، لیکن  در حساب مالیات قطعی مودیان قابل کسر  خواهد بود . 

مزیت ها و اثار مالیات های تکلیفی ： 

۱_ دریافت و وصول مالیات تکلیفی  مانع از کاهش قدرت خرید دولت  ناشی از شرایط تورمی خواهد بود . 

۲_ جمع اوری  مالیات از طریق  مالیات های تکلیفی  در شرایط تورمی به کاهش نقدینگی کمک می کند و اثار ضد تورمی به همراه دارد . 

۳_  دریافت مالیات به صورت تکلیفی ، به نوعی مشارکت  مردم است و بنگاههای  اقتصادی را در جمع اوری مالیات و تحقق درامدهای  با حداقل هزینه ممکن می سازد . 

۴_ مالیات های تکلیفی ، تحقق  درامدهای  مالیاتی و پرداخت  هزینه های دولت را در یک سال مالی هماهنگ ساخته و انجام پروژه های اقتصادی و حصول  اهداف دولت را فراهم می کند . 

۵_ در اجرای مالیات های تکلیفی به لحاظ دسترسی به درامد و امکانات مودیان ، امر وصول ، تسهیل  ، موجب کاهش فشار  مالیاتی وارده به مودیان و نیز تخفیف  دغدغه ی مالیاتی ان ها خواهد بود .

 ۶_ سهولت در شناسایی مودیان ، فعالیت و درامد ان ها ، تسریع  در مراحل تشخیص و مطالبه مالیات توسط سازمان مالیاتی ، کاهش هزینه های وصول ، نهایتا کمک به بانک اطلاعاتی مودیان ، از ویژگی های مالیات تکلیفی است . 

۷_ در نتیجه وصول مالیات های علی الحساب ، مطالبات معوق مالیاتی و نهاینا بخش  قابل توجهی از مشکلات و هزینه های اداری  سازمان  مالیاتی کاهش می یابد . 

۸_ حاصل مالیات های تکلیفی ، در تجزیه و تحلیل درامد های  مالیاتی و ارزیابی کارایی مالیاتی دولت تاثیر مثبت دارد .  

در وضع هریک از انواع مالیات ها اعم از مستقیم  و غیر مستقیم شامل مالیات بر درامد  ، مالیات  بر دارایی ، مالیات بر مصرف و........ به منظور تحقق درامدهای مالیاتی  قانون گذار با بهره گیری از راهکار مالیات های تکلیفی  حسب مورد مقررات ویژه ای را پیش روی مودیان قرار داده است . 

در اینجا به ذکر نمونه هایی از مصادیق  قانونی مالیات های تکلیفی بسنده  می شود ： 

۱_ تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیات های مستقیم ： وزارتخانه ها ، موسسات و شرکت های دولتی و دستگاههایی  که تمام یا قسمتی از بودجه انها به وسیله دولت تامین می شود .  نهاد  های انقلاب اسلامی ، شهرداری ها و شرکت ها و موسسات وابسته به انها و همچنین  سایر  اشخاص حقوقی مکلف اند مالیات موضوع این فصل را از  مال الاجاره هایی  که پرداخت میکنند تا پایان ماه بعد  به اداره امور مالیاتی  محل وقوع ملک پرداخت و  رسید ان را به موجر تسلیم نمایند . 

۲_ ماده ۸۶： پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت  یا تخصیص ان مکلف اند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده ۸۵  این قانون محاسبه و کسر  و تا پایان ماه بعد  ضمن تسلیم فهرستی  متضمن نام و نشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان ان به اداره امور مالیاتی  محل پرداخت ودر ماه های بعد  فقط  تغییرات را صورت دهند . 

تبصره ： پرداخت هایی که از طرف غیر  پرداخت  کنندگان مقرری مزد و حقوق اصلی به عمل می اید  پرداخت کنندگان  این قبیل  وجوه مکلف اند هنگام هر پرداخت مالیات  متعلق را بدون رعایت معافیت موضوع ماده ۸۴  این قانون  به نرخ های مقرر  در ماده  ۸۵  این قانون محاسبه و کسر و  تا پایان ماه بعد  با صورتی حاوی نام و نشانی  دریافت کنندگان و میزان ان به اداره  امور مالیاتی محل  پرداخت کنند . 

۳_ ماده ۱۰۲  در مضاربه ، عا مل  (مضارب ) مکلف است  در موقع تسلیم اظهارنامه علاوه بر پرداخت مالیات  خود  مالیات درامد سهم صاحب سرمایه را بدون رعایت معافیت ماده ۱۰۱  این قانون  کسر  و به عنوان مالیات علی الحساب صاحب سرمایه به حساب مالیاتی واریز و رسید  ان را به اداره امور مالیاتی ذیربط و صاحب سرمایه ارایه نمایند . 

۴_ ماده ۱۰۳  وکلای دادگستری و کسانی که در  محاکم اختصاصی وکالت می کنند مکلف اند  در وکالت نامه های خود رقم حق الوکاله  را قید نمایند و معادل ۵ درصد  ان بابت علی الحساب مالیاتی روی وکالت نامه تمبر  الصاق و ابطال نمایند که در  هر حال  مبلغ تمبر حسب مورد   نباید کمتر از میزان مقرر باشد . 

تبصره ۲_ وزارتخانه ها و موسسات دولتی و شرکت های دولتی و شهرداری ها و موسسات وابسته به دولت و شهرداری ها  مکلف اند  از وجوهی  که بابت حق الوکاله به وکلا پرداخت می کنند پنج درصد  (۵%)  ان  بابت علی الحساب مالیاتی   وکیل  تا پایان ماه بعد  به اداره امور  پرداخت نمایند . 

۵_ ماده ۱۰۴  در اصلاحیه مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱ قانون مالیات های مستقیم  جذف گردید . 

۶_ ماده ۱۰۷： نظر قانون گذار به اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران  معطوف می باشد ودر قسمت اخیر بند ماده ۱۰۷  (پرداخت کنندگان وجوه مذکور در این ماده مکلفند در هر پرداخت ، مالیات متعلق را با توجه به مبالغی که از اول سال تا ان تاریخ پرداخت کرده اند کسر و تا پایان ماه بعد به اداره امور  مالیاتی پرداخت کنند ، در غیر این صورت پرداخت کنندگان مذکور و دریافت کنندگان متضامنا مسوول پرداخت اصل مالیات و جریمه های متعلق  ان خواهند بود . 

تبصره ۱_ ماده ۱۴۳ از هر نقل و انتقال سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام و سهم الشرکه شرکا در سایر  شرکت ها مالیات مقطوعی به میزان چهاردرصد  (۴% ) ارزش اسمی انها وصول می شود . از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درامد نقل و انتقال فوق  مطالبه نخواهد شد . انتقال دهندگان سهام و سهم الشرکه و حق تقدم  سهام مکلف اند قبل از انتقال ، مالیات متعلق را به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کنند . 

تبصره ۲_ در  شرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس اندوخته صرف سهام مشمول مالیات مقطوع به نرخ نیم درصد خواهد بود و به این درامد مالیات دیگری تعلق نمی گیرد . شرکتها مکلفند  تا پایان  ماه بعد از تاریخ ثبت افزایش سرمایه ان را به حساب سازمان امور مالیاتی  کشور واریز کنند . 

۶_ روش های قهر امیز وصول مالیات ： 

در این روش مالیات های قانونی و قطعی شده مودیان  متخلف و بد حساب که از پرداخت مالیات های قانونی مورد مطالبه خوداری می کنند و باعث اتلاف وقت و منابع می شوند از طریق توقیف اموال یا مسدود  کردن حساب های بانکی و ........... به حیطه وصول در می اید     ( مواد ۲۱۰ تا ۲۱۸ قانون مالیات های مستقیم  )

ماده ۲۱۰ _ هرگاه مودی مالیات قطعی شده خودرا ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ برگ قطعی پرداخت ننماید  اداره امور مالیاتی به موجب برگ اجرایی به او ابلاغ می کند . ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ کلیه بدهی خودرا بپردازد .یا ترتیب پرداخت ان را به اداره امور مالیاتی بدهد . 

 ماده ۲۱۱_ هرگاه مودی پس از ابلاغ برگ اجرایی در موعد مقرر مالیات مورد مطالبه را کلا پرداخت  نکند یا ترتیب پرداخت ان را  به اداره امور مالیاتی ندهد به اندازه بدهی مودی اعم از اصل و جرایم متعلق به اضافه ده درصد  (۱۰%)  بدهی از اموال منقول یا غیر منقول و مطالبات  مودی توقیف خواهد شد .

 ۷_ روش وصول مالیات از طریق ابطال تمبر ： 

در مقاطعی وصول مالیات  به منظور جلوگیری از مراجعات و سرعت  بخشیدن به ان  با ابطال تمبر انجام می شود . (مفاد  مواد ۴۴ تا ۵۱ ) قانون مالیات های مستقیم به حق تمبر و مقررات  اجرایی ان و همچنین ماده ۱۰۳  این قانون به موضوع حق تمبر  وکلا  اختصاص دارد  .

ماده ۴۴： از هربرگ چک که از طرف بانک ها چاپ می شود در موقع چاپ دویست(۲۰۰) ریال حق  تمبر اخذ می شود .

ماده ۴۵：  از اوراق مشروحه زیر  نسبت به مبلغ انها معادل نیم در هزار حق تمبر اخذ می شود ：

برات  ، فته طلب (سفته )  و نظایر  انها

ماده ۴۸_ سهام و سهم الشرکه کلیه شرکت های ایرانی موضوع  قانون تجارت به استثنای شرکت های تعاونی  بر اساس ارزش اسمی سهام یا سهم الشرکه به قرار نیم در هزار مشمول حق تمبر خواهد بود .

۸_ روش تقسط بدهی مالیات ：

در این روش دولت به مودیانی که قادر نیستند بدهی مالیاتی خودرا به طور نقد و یکجا پرداخت کنند  مساعدت نموده ، به تقسیط بدهی ان ها  مبادرت میکند . به موجب ماده ۱۶۷   وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان امور مالیاتی کشور می تواند  نسبت به مودیانی که قادر به پرداخت بدهی مالیاتی  خود اعم از اصل و جریمه  به طور یکجا نیستند از تاریخ ابلاغ مالیات قطعی  بدهی مربوط را حداکثر به مدت سه سال تقسیط نماید .

۹_ روش بخشیدن جرایم مالیاتی 

این روش برای ایجاد انگیزه و ترغیب و تشویق مودیان  به پرداخت مالیات  به کار می رود ,به عنوان مثال ، به موجب مقررات ماده ۱۹۱ قانون مالیات های مستقیم تمام یا بخشی از جرایم مودیان  قابل بخشیدن است .

ماده ۱۹۱_ تمام یا قسمتی از جرایم مقرر در این قانون بنا به درخواست مودی با توجه به دلایل ابرازی مبنی بر خارج از اختیار بودن عدم انجام تکالیف مقرر و با در نظر گرفتن سوابق مالیاتی و خوش حسابی مودی به تشخیص و موافقت  سازمان امور مالیاتی  کشور  قابل  بخشودن می باشد . 

۱۰_ روش ایجاد محدودیت   برای مودیان مالیاتی  

در این   روش  مودیان  بدهکار  نا پرداخت  بدهی  خود ممنوع  الخروج  می شوند  (  ماده ۲۰۲ قانون مالیات ها  ,) هم  چنین به  موجب مقررات  ماده 186 قانون  مالیات ها ، اعطای تسهیلات  توسط بانک ها به این گونه  مودیان  موکول به پرداخت  بدهی های مالیاتی متقاضی است . 

ماده ۲۰۲ ： وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان امور مالیاتی کشور  می تواند از خروج بدهکاران مالیاتی   برای اشخاص  حقوقی تولیدی دارای پروانه  بهره برداری  از مراجع  قانونی  ذیربط  از بیست درصد   (۲۰%)  سرمایه ثبت شده و یا مبلغ  پنج میلبارد  ( ۵/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰)  ریال ، سایر  اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی تولیدی از ده درصد (۱۰%)  سرمایه ثبت شده  و یا دو میلیارد  ( ۲/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰)   ریال و سایر  اشخاص  حقیقی  از یکصد  میلیون  ( ۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ) ریال  بیشتر از از کشور جلوگیری نماید . حکم این ماده در مورد مدیر یا مدیران مسوول اشخاص حقوقی خصوصی  بابت بدهی قطعی مالیاتی شخص حقوقی اعم از مالیات بر درامد شخص حقوقی یا مالیات هایی که به موجب این قانون شخص حقوقی مکلف به کسر و ایصال ان  می باشند و مربوط به دوران مدیریت انان بوده  نیز جاری است .

ماده ۱۸۶_ صدور  یا تجدید یا تمدید کارت بازرگانی و پروانه کسب یا کار اشخاص حقیقی  یا حقوقی از طرف مراجع صلاحیتدار منوط به ارایه گواهی از اداره امور مالیاتی ذیربط مبنی بر پرداخت یا ترتیب پرداخت  بدهی مالیاتی قطعی شده می باشد ودر صورت عدم رعایت این حکم مسوولان امر نسبت به پرداخت مالیات های مزبور با مودی مسوولیت تضامنی خواهند داشت .