اصول بنیادی حسابداری دولتی و انواع حساب های مستقل
اصول به مجموعه قواعد كلي گفته مي شود كه راهنماي علمي حسابداران در ثبت ,نگهداري حسابها و تنظيم گزارشهاي مالي مي باشد . اصول متداول حسابداري دولتي , مجموعه اي از مفروضات اساسي ,استانداردها , نظريه ها , معيارها و قواعد كلي و عملي حاكم و ناظر بر انجام , ثبت , طبقه بندي و تلخيص فعاليت هاي مالي و تهيه صورتهاي مالي سازمان هاي دولتي است كه بعد از مطالعات و بررسي هاي علمي ,فني و حرفه اي توسط كميته ها , شوراها و انجمن هاي حرفه اي بين المللي و مراجع قانوني هر كشور تهيه و بعد از تصويب , جهت اجرا به سازمان هاي دولتي اعلام مي شود. اصول مذكور , مانند اصول و موازين كلي حسابداري به علت ارتباط با اوضاع اقتصادي ,مقتضيات زماني و قوانين و مقررات مالي كشورها هميشه در حال تغيير و تحول و تكامل تدريجي است.
در اين فصل دو دسته از اين اصول مورد بررسي قرار مي گيرد :
دسته اول : اصول بنيادي حسابداري دولتي
دسته دوم :اصول حسابداري كه در حسابداري دولتي نيز كاربرد دارد.
اصول بنيادي حسابداري دولتي :
مهمترين اين اصول عبارتند از :
1-اصل تفکیک اقلام ثابت : بر طبق این اصل هر دستگاه اجرایی در طی سال مالی موظف است اعتبارات مصوب خودرا به شکلی که قانون گذار تصویب نموده ، به مصرف برساند . به عبارت دیگر طبق این اصل مصرف اعتبار هر برنامه در قالب هریک از فصول ، حداکثر تا سقف اعتبار مصوب قابل تعهد بوده ودر نهایت به حساب هزینه قطعی منظور می شود .
2- اصل حساب های مستقل برای وجوه مستقل : بر طبق این اصل سیستم حسابداری دولتی باید بر مینای حساب های مستقل طراحی و عمل کند . یک حساب مستقل عبارت است از یک منبع مالی و واحد حسابداری با مجموعه ای از حساب های خود تراز می باشد که وجوه نقد و سایر منابع مالی به همراه بدهی های مربوطه ، اندوخته ها ، مازاد و به طور کلی منابع و مصارفی که به منظور اجرای فعالیت های خاص و یا نیل به اهداف معین و بر طبق قوانین و مقررات تخصیص یافته و تفکیک شده اند ، دران ثبت می شود . به موجب اصل حساب های مستقل در حسابداری فعالیت های دولتی و غیر انتفاعی ، به جای ان که یک سازمان دولتی در کل به عنوان شخصیت حسابداری در نظر گرفته شود ، هریک از منابع تامین مالی که در اصطلاح حسابداری غیر انتفاعی به ان به حساب مستقل می گویند ، یک شخصیت حسابداری محسوب می شود .
نکته (1) ایجاد هر حساب مستقل مستلزم تحقق دو شرط لازم وکافی زیر می باشد .
الف)وجود یک واحد مالی مستقل ، شامل وجوه نقد و سایر دارایی هایی که طبق مقررات به مقاصد و مصارف معین و یا برنامه ها ، فعالیت ها و طرح های خاص تخصیص یافته اند .
ب) وجود یک واحد حسابداری دو طرفه جداگانه که فعالیت های مالی مربوط به واحد های مستقل در ان ثبت می گردد .
نکته (2) مصرف صحیح منابع مالی در محلی که قانون معین نموده و تجاوز نکردن هیچ هزینه ای از اعتبارات مصوب منطبق با اصل 55 قانون اساسی بوده یکی از دلایل پذیرش اصل حساب های مستقل می باشد .
3-اصل تقدم قوانین و مقررات بر استانداردهای حسابداری : بر طبق این اصل در صورتی که بین قوانین و مقررات دولتی و موازین و معیارهای حسابداری تضادی وجود داشته باشد ، ملاک عمل ، تبعیت از قوانین و مقررات خواهد بود .
4-اصل عدم وجود سرمایه : بر طبق این اصل در حسابداری دولتی حساب سرمایه که ناشی از علاقه و مالکیت اشخاص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی یا از طریق گروه حساب های مستقل با یکدیگر تامین می شود و یا از طریق جایگزین کردن حساب مازاد تخصیص نیافته به جای حساب سرمایه توازن بر قرار می شود .
5-اصل تقدم تامین اعتبار بر ایجاد تعهد : بر طبق این اصل کلیه موسسات دولتی باید قبل از ایجاد هر نوع تعهدی از بابت خرید کالا یا انجام خدمات ، اعتبار لازم برای انجام چنین تعهدی را بر رسی نموده و سپس اقدام به خرید کالا و یا خدمات نمایند . در غیر این صورت مسئولین ذیصلاح اجازه دین به ذمه دستگاه اجرایی را ندارد . بنابراین هرگاه مقام ذیصلاح یک دستگاه اجرایی با خرید کالا یا خدمات موافقت نماید باید قبل از خرید مزبور و ایجاد دین بر ذمه دستگاه اجرایی ، مدارک و سوابق مربوط به امور مالی ارسال شود تا در صورت وجود اعتبار و تایید کتبی دال بر وجود اعتبار توسط ذیحساب خریداری شود . هدف اصل تقدم تامین اعتبار بر ایجاد تعهد این که تعهدات دولت در جهت تحقق برنامه های از پیش تعیین شده باشد و از ایجاد دین بر ذمه دولت که قادر به پرداخت وجه ان نباشد و موجبات بی اعتباری دولت را فراهم سازد ، جلوگیری به عمل اید .
6-اصل حسابداری بودجه ای : به موجب این اصل ، سیستم حسابداری دولتی باید به نحوی طرح ، تنظیم و مستقر شود که عملیات حسابداری با بودجه ارتباط داشته باشد . یعنی حساب ها باید به ترتیب تهیه و تنظیم شود که منطبق با عناوین طبقه بندی بودجه مصوب و تقسیم بندی ان باشد تا ارقام عملکرد بودجه با ارقام مندرج در قانون بودجه قابل مقایسه و ارزیابی باشد . هدف از اصل حسابداری بودجه ای ارزیابی از پیشرفت کارها بر اساس قانون بودجه و کنترل بودجه ای می باشد تا مقایسه درامد های واقعی با درامدهای پیش بینی شده و هم چنین هزینه های واقعی با اعتبارات مصوب فراهم اید . در قانون اساسی و مقررات مالی و محاسباتی از جمله اصل 53 و 55 قانون اساسی به اصل لزوم کنترل بودجه تاکید شده است .
نکته (4) بر طبق اصل بودجه بندی و کنترل بودجه ای برای ارائه گزارش های مالی هریک از حساب های مستقل باید از اصطلاحات و طبقه بندی های بودجه ای متداول استفاده شود . بنابراین این اصل تاکید بر استفاده از حساب های مستقل وجوه دولتی دارد .
نکته (5) مرحله دوم و سوم از مراحل انجام هزینه ( تامین اعتبار و تعهد ) پیش شرط تحقق اصل بودجه بندی و کنترل بودجه ای می باشد و بدون رعایت تقدم تامین اعتبار بر تعهد ، تحقق کنترل بودجه ای امکان پذیر نیست .
7) اصل تقدم روش حسابداری تعهدی به روش نقدی : در روش تعهدی کلیه فعالیت های مالی دستگاه های اجرایی ، لعم از نقدی و غیر نقدی در دفاتر ثبت ودر گزارش های مالی انعکاس می یابد . روش تعهدی یک روش فراگیر در بر گیرنده کلیه فعالیت های مالی اعم از نقدی و غیر نقدی است و تاکید به تاریخ گزارشگری رویداد های مالی دارد . از این رو روش تعهدی در حسابداری دولتی باعث افزایش ضریب کنترل و نظارت می شود . در صورتی که روش نقدی به تاریخ گزارشگری توجهی نداشته و تاکید ان به تاریخ دریافت و پرداخت می باشد . هدف از اصل تقدم روش حسابداری تعهدی به روش نقدی این است که کلیه فعالیت های دستگاه اجرایی در دفاتر و صورتحساب ها منعکس شود تا امر تجزیه و تحلیل صورتحساب عملکرد بودجه کل کشور با اعداد و ارقام مندرج در قانون بودجه ان سال به صورت کامل صورت پذیرد .
8) اصل گزارشگری مالی : بر طبق این اصل یک سیستم حسابداری دولتی باید موارد زیر را امکان پذیر سازد :
الف) ارائه منصفانه و همراه با افشای کامل حساب های مستقل و فعالیت های دولت در انطباق با اصول پذیرفته شده حسابداری .
ب) تعیین و انطباق با قوانین و مقررات در مفاد قراردادهای مربوطه
9) اصل عدم وجود سود و زیان : به موجب این اصل در بخش عمومی هدف کسب سود نیست بلکه هدف نیل به اهداف از پیش بینی شده ان ها در قبال اعتبارات مصرفی طی سال مالی می باشد و این اهداف عمدتا مربوط به مسائل و مصالح اقتصادی و اجتماعی جامعه است . در صورتی که در بخش خصوصی هدف کسب سود در قبال سرمایه گذاری موسسه می باشد . به همین خاطر در بخش عمومی سود و زیان وجود ندارد .
ب) کاربرد اصول و مفروضات حسابداری در حسابداری دولتی :
برخی از اصول و مفروضاتی که در حسابداری بازرگانی کاربرد دارد ، در حسابداری دولتی نیز مورد استفاده قرار می گیرد .نحوه استفاده و حدود تبعیت از این اصول و مفروضات در حسابداری دولتی به شرح زیر می باشد :
1-فرض تفکیک شخصیت سازمان های دولتی : بر طبق این فرض هر سازمان دولتی یک شخصیت حقوقی مستقل و مجزا از شخصیت حقیقی مدیران و کارکنان ان سازمان می باشد و دارایی ها ، بدهی ها و ارزش ویژه هر سازمان دولتی متعلق به دولت است . این فرض منجر به ایجاد معادله حسابداری دولتی با تساوی دارایی ها با بدهی ها و مازاد تخصیص نیافته می شود .
2-فرض تداوم فعالیت در سازمان های دولتی : بر طبق این فرض هر سازمان دولتی معمولا به طور نامحدود و دایمی فعالیت می کند . بر طبق همین فرض باید پیش پرداخت ها ، علی الحساب های سال جاری در سالی که به مرحله تعهد می رسند به عنوان هزینه قطعی در دفاتر ثبت شوند ، لذا در پایان سال مالی ابتدا به پیش پرداخت سنواتی و علی الحساب سنواتی تبدیل شده و به سال مالی بعد منتقل می شوند .
3- ویژگی کیفی ثبات رویه : بر طبق این فرض باید روش ها و رویه های حسابداری مورد عمل در سازمان های دولتی در دوره های مالی مختلف به طور یکنواخت به کار برده شود .
4- اصل احتیاط در سازمان های دولتی : این اصل نسبت به موسسات خصوصی ، کمتر در سازمان های دولتی به کار گرفته می شود و دلیل این امر این است که معمولا در سازمان های دولتی از ارزش های واقعی به جای ارزش های براوردی استفاده می شود . ولی به هر حال در صورتی که در تنظیم حساب ها و صورت های مالی سازمان های دولتی نیاز به براورد باشد رعایت اصل احتیاط کاملا ضروری است .
5-ویژگی کیفی افشای رویه ها در سازمان های دولتی : بر طبق این فرض صورت های مالی گزارش شده در سازمان های دولتی باید حاوی اطلاعات و یاداشت هایی باشد که بررسی ان ها توجه استفاده کنندگان از صورت های مذکور را به کلیه اطلاعات و حقایق مربوط به رویه های حسابداری مورد عمل ، عدم رعایت اصول و مفروضات بنیادی و حسابداری دولتی ، تغییر در رویه های حسابداری ، ارقام مقایسه ای دوره مالی قبل و سایر حقایق و شرایط موجود ، جلب نماید .
انواع حسابهای مستقل مورد استفاده در دستگاههای اجرایی ايران
در ایران حسابهای مستقل را می توان در دو نوع کلی حسابهای مستقل برای وجوه دولتی و حسابهای مستقل برای وجوه امانی ،به شرح زیر طبقه بندی نمود .
الف :حسابهای مستقل برای وجوه دولتی
این نوع حسابهای مستقل که منابع انها را مالیات ها ،عوارض و سایر وجوه و درامد های عمومی و اختصاصی متعلق به دولت و سازمانهای دولتی تشکیل می دهند ،در برگیرنده حسابهای مستقل زیر می باشند .
1-حساب مستقل وجوه اعتبارات هزینه ای (جاری ) : حسابی است که کلیه هزینه های مربوط به سازمان های دولتی طی یک سال مالی از محل اعتبارات عمومی پرداخت می شود مانند حقوق و مزایای کارکنان و خرید کالا و خدمات
2-حساب مستقل وجوه تملک داراییهای سرمایه ای (عمرانی): حسابی است که دستگاه برای انجام هزینه های مربوط به طرح های عمرانی ، خرید میز و صندلی ، اثاثه اداری و غیره از محل درامد عمومی انجام می دهد .
3-حساب مستقل وجوه اختصاصی : حسابی است که دریافت و مصرف درامدهایی که به موجب قانون برای مصارف خاص پیش بینی و اجرا می گردد .
ب) حساب مستقل وجوه امانی :
حسابی است که تحت تملک دولت نبوده و صرفا به جهت جلوگیری تضییع حقوق دولت به طور موقت نزد دولت نگهداری ودر موعد مقرر عودت داده می شود که شامل :
1-حساب مستقل پرداخت حقوق بازنشستگان :. تمامی وجوهی است که از کارمندان دولت در حین خدمت کسر و پس از بازنشستگی به ان ها مسترد می گردد .
2-حساب مستقل وجوه سپرده :. شامل : الف) سپرده شرکت در مناقصه ب) سپرده پیش پرداخت ج) سپرده حسن انجام کار د) سپرده حسن انجام تعهدات
3-حساب مستقل پس انداز و وام :
این حساب مستقل طبق مقررات به منظور تامین رفاه مستخدمین دولت تشکیل می گردد و همه ماهه مبالغی از کارمندان کسر و به همان اندازه نیز خود دولت به مبلغ مربوطه اضافه نموده ودر حسابی نزد بانک به عنوان حساب صندوق پس انداز اقدام می نماید که این سپرده در صورت بازنشستگی ، از کار افتادگی و یا بازخریدی به ان ها مسترد ودر برخی موارد به عنوان وام یا قرض الحسنه نیز اقدام می نماید .
سئوالات فصل دوم .
1-اصول مبنای حسابداری دولتی را نام ببرید ؟
2-اصول حسابداری که هم در حسابداری بازرگانی و هم در حسابداری دولتی کاربرد دارد انها را نام ببرید ؟
3-انواع حساب های مستقل در حسابداری دولتی را نام ببرید ؟
4-حساب های مستقل وجوه دولتی را تعریف کرده انها را نام ببرید ؟
سوالات چهار جوابي :
1-*حساب های مستقل برای وجوه دولتی عبارتند از : (ازاد 76 )
الف) حساب مستقل وجوه سپرده * ب) حساب مستقل وجوه عمرانی
ج) حساب مستقل صندوق بازنشستگی د) حساب مستقل پرداخت حقوق بازنشستگی
گزینه ( ب) صحیح می باشد حساب مستقل وجوه عمرانی یکی از حساب های مستقل برای وجوه دولتی می باشد
2-بر اساس کدام اصل حسابداری دولتی ، فعالیت های مالی یک دستگاه اجرایی ، ممکن است شامل چند واحد حسابداری مجزا با دفاتر و صورت های مالی جداگانه باشد .
الف) حسابداری بودجه ای ب) عدم سود و زیان ج) عدم وجود حساب سرمایه *د) حساب های مستقل برای وجوه مستقل
گزینه (د) صحیح می باشد بر طبق اصل حساب های مستقل فعالیت های یک دستگاه اجرایی با توجه به تنوع منابع مالی ان ، به چند واحد حسابداری مجزا با دفاتر و صورت های مالی جداگانه تقسیم می شود .
3-اعمال کدام اصل در حسابداری دولتی به استفاده از گروه حساب های مجزا با منافع و مصارف خاص که همواره بین انها موازنه بر قرار بوده می انجامد . (ازاد 78)
الف) حسابداری بودجه ای ب) عدم سود و زیان
ج) عدم وجود حساب سرمایه * د) حساب های مستقل برای وجوه مستقل
گزینه (د) صحیح می باشد . استفاده از حساب های مجزا برای منافع مالی متفاوت ، تاکیدی بر اصل حساب های مستقل برای وجوه مستقل می باشد) لزوم نگهداری حساب های مستقل د .
4-دو موضوع مهم به مصرف رسیدن هر وجهی در محل صحیح خود و تجاوز نکردن هیچ هزینه ای از اعتبارات مصوب ان مبنای قانونی و موکد بر استفاده از کدام اصل حسابداری دولتی است ؟ (ازاد 79)
الف) لزوم نگهداری حساب های مستقل ب) تامین اتبار و ایجاد تعهد
*ج) لزوم کنترل بودجه ای د) تقدم قوانین و مقررات بر اصول متداول حسابداری .
گزینه (ج) صحیح می باشد . کنترل بودجه ای تاکید دارد که هر وجهی در محل صحیح خود به مصرف برسد و هیچ هزینه ای نباید از اعتبارات مصوب تجاوز نماید
5-) در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر شده که دولت و واحدهای تابعه هر وجهی را در محل خود مصرف نموده و مراقبت نمایند که هزینه و سایر پرداخت ها از اعتبارات مصوب تخصیص یافته تجاوز ننمایند. این موضوع در کدام یک از اصول پذیرفته شده حسابداری دولتی مورد توجه قرار گرفته است ؟
الف) اصل حساب های مستقل ب) اصل قابلیت های حسابداری و گزارشگری مالی
ج) اصل مبنای حسابداری و معیار اندازه گیری * د) اصل حساب های مستقل و اصل بودجه بندی و کنترل بودجه ای
گزینه (د) صحیح می باشد . کنترل بودجه ای تاکید دارد که هر وجهی در محل صحیح خود به مصرف برسد و هیچ هزینه ای نباید از اعتبارات مصوب تجاوز نماید
6-*از حساب های مستقل وجوه دولتی است ؟ (ازاد 79 )
*الف) وجوه اختصاصی ب) وجوه سپرده ج) وجوه موقوفه د) وجوه بازنشستگی
گزینه (الف) صحیح می باشد . حساب مستقل وجوه اختصاصی از حساب های مستقل وجوه دولتی است .
7-حساب های مستقل برای وجوه دولتی در ایران شامل کدام یک از موارد زیر نمی باشد . (ازاد80)
الف) حساب مستقل وجوه جاری ب) حساب مستقل وجوه اختصاصی
ج) حساب مستقل وجوه عمرانی * د) حساب مستقل خدمات و تدارکات داخلی
گزینه (د) حساب مستقل خدمات و تدارکات داخلی از حساب های مستقل وجه سرمایه ای می باشد .
8-حساب های مستقل برای وجوه امانی در ایران شامل کدام یک از موارد زیر نمی باشد ؟ (ازاد 80)
الف) حساب مستقل پرداخت حقوق بازنشستگان * ب) حساب مستقل وجوه امانی انتفاعی
ج) حساب مستقل وجوه سپرده د) حساب مستقل وجوه صندوق بازنشستگی
گزینه (ب) در گروه حساب های مستقل وجوه امانی ، حساب مستقل وجوه امانی وجود ندارد .
9-حساب های مستقل که در حسابداری دولتی ایران نگهداری می شود شامل کدام یک از موارد زیر است ؟ (ازاد 80)
الف) حساب مستقل وجوه دولتی ب) حساب مستقل وجوه اختصاصی
ج) حساب مستقل وجوه عمرانی * د) هرسه موارد
گزینه (د) صحیح می باشد . حساب های مستقل وجوه دولتی در ایران شامل حساب مستقل وجوه دولتی ( جاری یا عمومی ) ، حساب مستقل وجوه اختصاصی و حساب مستقل وجوه عمرانی می باشد .
10-*) حساب های مستقل وجوه دولتی در وزارتخانه ها و موسسات دولتی ایران شامل کدام حساب های مستقل می باشد ؟
الف) وجوه جاری ، وجوه سپرده و وجوه اختصاصی ب) وجوه جاری ، وجوه اختصاصی و پروژه های سرمایه ای
ج) وجوه جاری ، وجوه اختصاصی ، وجوه باز پرداخت بدهی های عمومی
*د) وجوه اعتبارات جاری ، وجوه اختصاصی و وجوه اعتبارات عمرانی
گزینه (د) صحیح می باشد . حساب های مستقل وجوه دولتی در ایران شامل حساب مستقل وجوه دولتی ( جاری یا عمومی ) ، حساب مستقل وجوه اختصاصی و حساب مستقل وجوه عمرانی می باشد .
11-در ایران کدام یک از موارد زیر جزو حساب های مستقل برای وجوه دولتی طبقه بندی می شود ؟ (ازاد 81)
الف) حساب مستقل پرداخت حقوق بازنشستگان ب) حساب مستقل وجوه سپرده
ج) حساب مستقل وجوه عمرانی د) حساب مستقل صندوق بازنشستگی
گزینه (ج) صحیح می باشد . حساب مستقل وجوه عمرانی جزو حساب های مستقل برای وجوه دولتی می باشد .
12-* ضرورت منظور نمودن پیش پرداخت ها به حساب قطعی سالی که به مرحله تعهد می رسند . نمایانگر تبعیت حسابداری دولتی از کدام مفروضات حسابداری است ؟ (ازاد 83)
الف) دوره مالی ب) ثبات رویه ج) تداوم فعالیت د) نگهداری حساب های مستقل
گزینه (ج) صحیح می باشد . بر طبق فرض تداوم فعالیت هر سازمان دولتی معمولا به طور نامحدود و دایمی فعالیت می کند . بر طبق همین فرض باید پیش پرداخت ها و علی الحساب های سال جاری در سالی که به مرحله تعهد می رسند به عنوان هزینه قطعی در دفاتر ثبت شوند ، لذا در پایان هر سال مالی ابتدا به پیش پرداخت سنواتی و علی الحساب سنواتی تبدیل شده و به سال مالی بعد منتقل می شوند .
13-در حسابداری دولتی ، رعایت کدام مورد الزامی است ؟ (ازاد 89)
الف) استفاده از مبنای تعهدی ب) تهیه صورت حساب سود و زیان
ج) منظور نمودن استهلاک برای دارایی های ثابت د) نگهداری حساب های مستقل
گزینه (د) صحیح می باشد . در سیستم حسابداری دولتی از حساب های مستقل جهت ثبت و گزارشگری اطلاعات مالی استفاده می شود .
14-حساب مستقل وجوه بازنشستگی یکی از حساب های ........................ می باشد .
الف) سایر منابع ب) وجوه جاری ج) وجوه اختصاصی د) وجوه امانی
گزینه (د) صحیح می باشد . حساب مستقل وجوه بازنشستگی جزو گروه حساب های مستقل وجوه امانی است .
15-در حسابداری دولتی ایران ، دارایی های ثابت در موقع خرید :
الف) به حساب هزینه منظور می شود ب) به حساب دارایی منظور می شود
ج) به حساب هزینه منظور ودر دفاتر اموال ثبت می شوند د) هیچکدام
گزینه (ج) صحیح می باشد . در حسابداری دولتی ایران دارایی های ثابت در زمان خرید با عنوان هزینه در دفاتر ثبت می شوند و هم چنین اطلاعات اماری ان ها در گروه حساب دارایی های ثابت عمومی به ثبت می رسد .
16-* کدام یک از موارد زیر از اصول بنیادی حسابداری دولتی نیست ؟
الف) اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل ب) اصل عدم وجود سود و زیان
ج) اصل تطابق هزینه ها با درامدها همان دوره د) اصل لزوم نگهداری حساب های بودجه ای
گزینه (ج) صحیح می باشد . اصل تطابق هزینه ها با درامد های همان دوره از اصول حسابداری بازرگانی می باشد .
17-* در حسابداری دولتی عبارت : هیچ هزینه ای نباید از اعتبارات مصوب تجاوز کند ، منطبق بر کدام یک از اصول بنیادی حسابداری دولتی است ؟
الف) اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل ب) اصل لزوم طبقه بندی استاندارد برای درامد و هزینه ها
ج) اصل لزوم رعایت و ضوابط معین برای وصول درامدها و پرداخت هزینه ها
د) اصل لزوم نگهداری کنترل حساب های بودجه ای
گزینه (الف) صحیح می باشد . عبارت هیچ هزینه ای نباید از اعتبارات مصوب تجاوز کند ، به اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل اشاره می کند .
18-اصل 55 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که بر مصرف هر وجهی در محل خود تاکید می نماید با رعایت کدام یک از اصول پذیرفته شده حسابداری دولتی تحقق می یابد ؟
الف) اصل تفکیک اقلام ثابت) اصل بودجه بندی ، کنترل بودجه ای ، استفاده از حساب های بودجه ای
ج) اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل برای وجوه د) اصل تقدم تامین اعتبار بر تعهد
گزینه (ج) صحیح می باشد . اصل 55 قانون اساسی به لزوم نگهداری حساب های مستقل برای وجوه اشاره دارد .
19- در ایران به علت تعهدی بودن مبنای حسابداری دولتی بهای دارایی ثابت خریداری شده در دوره خرید در کدام یک از حساب های زیر ثبت می شوند ؟
الف) دارایی های ثابت ب) هزینه ج) گروه دارایی های ثابت عمومی د) مازاد
گزینه (ب) صحیح می باشد . در ایران دارایی های ثابت خریداری شده به حساب هزینه منظور می شوند .
20-در نظام حسابداری و گزارشگری مالی مبنی بر حساب های مستقل ، هر حساب مستقل :
الف) یک واحد مالی جداگانه است ب) یک واحد گزارشگری مالی حقوقی است
ج) یک واحد حسابداری جداگانه است د) یک واحد مالی و یک واحد حسابداری جداگانه است
گزینه (د) صحیح می باشد . هر حساب مستقل یک واحد مالی و یک واحد حسابداری جداگانه تلقی می شود .
21- به موجب اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل در حسابداری سازمان های دولتی :
الف) هریک از منابع تامین مالی یک شخصیت حسابداری محسوب می شود
ب) ایجاد حساب مستقل بستگی به نیاز دولتی دارد و محدودیتی ندارد
ج) سازمان دولتی به عنوان یک شخصیت حسابداری محسوب می شود د) نیازی به نگهداری حساب های مستقل نیست
گزینه (الف) صحیح می باشد . با توجه به اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل هریک از منابع تامین مالی یک شخصیت حسابداری محسوب می شوند .
22-در دستگاههای دولتی ایران نگهداری حساب های مستقل به کدام منظور انجام می شود ؟
الف) انجام وصول درامد منحصرا طبق درامد پیش بینی شده
ب) امکان ارائه منصفانه مالی و منابع عملیات مالی دستگاههای دولتی
ج) حصول اطمینان از مصرف صحیح وجوه و ادای وظیفه مسئولیت پاسخگویی دولت
د) فقط حصول اطمینان از مصرف صحیح وجوه و ارائه منصفانه وضعیت مالی و نتایج عملیات مالی دستگاههای دولتی
گزینه (ج) صحیح می باشد . در ایران یکی از عمده ترین دلایل استفاده از حساب مستقل ، حصول اطمینان از مصرف صحیح وجوه و ادای وظیفه مسئولیت پاسخگوی دولت می باشد .
23-در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر شده که دولت و واحدهای تابعه هر وجهی را در محل خود مصرف نموده و مراقبت نماید که هزینه و سایر پرداخت ها از اعتبارات مصوب تخصیص یافته تجاوز نماید . این موضوع در کدام یک از اصول پذیرفته شده مورد توجه قرار گرفته است
الف) اصل حساب های مستقل ب) اصل قابلیت های حسابداری و گزارشگری مالی
ج) اصل مبنای حسابداری و معیار اندازه گیری
د) اصل حساب های مستقل بودجه بندی و کنترل بودجه ای
گزینه (د) صحیح می باشد . این که دولت باید هر وجهی را در محل خود به مصرف برساند و هیچ هزینه ای نباید از اعتبارات مصوب تجاوز نماید تاکید بر اصل حساب های مستقل و اصل کنترل بودجه ای .
24-* سیستم تامین اعتبار و ایجاد تعهد بر اساس کدام یک از اصول پذیرفته شده حسابداری دولتی صورت می گیرد .
الف) اصل قابلیت های حسابداری و گزارشگری مالی دولتی ب) اصل مبنای حسابداری تعهدی
ج) اصل بودجه بندی و کنترل بودجه و استفاده از حساب های بودجه ای
د) اصل لزوم نگهداری حساب های مستقل برای وجوه دولتی
گزینه (ج) صحیح می باشد تامین اعتبار و ایجاد تعهد پیش شرط تحقق اصل کنترل بودجه ای می باشد .
25-حساب وجوهی که به عنوان تضمین در اجرای قوانین و مقررات و قراردادهای منعقده توسط دستگاههای دولتی از اشخاص حقیقی و خصوصی دریافت می شود . در کدام یک از حساب های مستقل نگهداری می شود ؟
الف) وجوه اختصاصی ب) وجوه جاری ج) وجوه سپرده د) وجوه عمرانی
گزینه (ج) صحیح می باشد . حساب وجوه دریافتی به عنوان تضمین در حساب مستقل وجوه سپرده نگهداری می شود .
26- تفاوت بین حساب مستقل و گروه حساب دارایی های ثابت عمومی در حسابداری دولتی کدام مورد است ؟
الف) اصولا هیچ فرقی با یکدیگر ندارند ب) تفاوت انها در واحد مالی است
ج) تفاوت انها در واحد حسابداری است د) تفاوت ان ها در واحد حسابداری و هم در واحد مالی است
گزینه (ب) صحیح می باشد . گروه حساب های دارایی های ثابت عمومی فاقد منابع مالی است بنابراین به عنوان یک حساب مستقل تلقی نمی شوند .
27-حساب های مستقل وجوه دولتی در وزارتخانه ها و موسسات دولتی ایران شامل کدام حساب های مستقل می باشد ؟
الف) وجوه جاری ، وجوه سپرده و وجوه اختصاصی
ب) وجوه جاری ، وجوه اختصاصی و پروژه های سرمایه ای
ج) وجوه جاری ، وجوه اختصاصی و وجوه باز پرداخت بدهی های عمومی
د) وجوه اعتبارات جاری ، وجوه اختصاصی و وجوه اعتبارات عمرانی
گزینه (د) صحیح می باشد . گروه حساب های مستقل وجوه دولتی شامل حساب وجوه عمومی (جاری یا اعتبارات هزینه ای ) ، وجوه اختصاصی ، وجوه اعتبارات عمرانی و وجوه باز پرداخت بدهی های عمومی می باشد که البته در ایران فقط از سه گروه اول استفاده می شود .
28-كدام مورد از اصول بنيادي حسابداري دولتي است ؟
الف) اصل ثبات رويه ب) اصل تداوم فعاليت
ج) اصل احتياط د) اصل لزوم نگهداري حساب هاي مستقل براي وجوه
گزینه (د) صحیح می باشد .
29-*كدام اصل در حسابداري دولتي كاربرد ندارد .؟
الف) اصل احتياط ب) اصل تداوم فعاليت موسسه ج ) اصل تطابق هزينه با درامد د) اصل ثبات رويه
گزینه (ج) صحیح می باشد
30- منابع مالی حساب مستقل پروژه عمرانی کدام است ؟
الف) مالیات ها ، حقوق و عوارض گمرکی ، فروش منابع زیر زمینی ، درامد حاصل از انحصارات در مالکیت دولت
ب) درامد های عمومی کشور ج) اصل و بهره وام های بلند مدت دولت
*د) وجوه عمومی ، انتشار و فروش اوراق قرضه دولت و وام های دریافتی از سیستم بانکی
31- حساب مستقل خدمات و تدارکات داخلی در صورتحساب ارسالی خود برای حساب های مستقل دریافت کننده کالا ، کالاهای ارسالی را به چه قیمتی سیاهه می نماید .
*الف) بهای تمام شده به علاوه درصد معینی بابت هزینه های خرید
ب) بهای تمام شده به علاوه 20% سود
ج) بهای تمام شده
د) بهای تمام شده به علاوه درصدی بابت جبران هزینه استهلاک دارایی های عملیاتی
32- در حسابداری بازرگانی و حسابداری دولتی به ترتیب شخصیت حسابداری به کدام یک از موارد زیر اطلاق می شود
*الف) سازمان - حساب مستقل ب) سازمان – سازمان
ج) سازمان – مالک د) حساب مستقل – سازمان